Nội dung bài viết
Thuốc kháng sinh mang lại những lợi ích sức khỏe đáng kể trong việc điều trị hoặc ngăn ngừa nhiễm trùng do vi khuẩn. Tuy nhiên, việc sử dụng kháng sinh khi không đúng loại thuốc sẽ không những không giúp ích gì mà thậm chí có thể gây hại cho sức khỏe con người , đặc biệt là ở trẻ nhỏ. Việc lạm dụng thuốc kháng sinh còn phá vỡ nghiêm trọng sự cân bằng hệ vi sinh đường ruột, gây ra những tác động tiêu cực đến sức khỏe của trẻ. Đó là lý do tại sao chỉ nên dùng thuốc kháng sinh theo chỉ định của bác sĩ hoặc nhân viên y tế.
Kiến thức cơ bản về thuốc kháng sinh
Thuốc kháng sinh là những chất có nguồn gốc vi sinh vật, được bán tổng hợp hoặc tổng hợp hóa học. Với liều thấp nhất có tác dụng kìm hãm hoặc tiêu diệt vi sinh vật gây bệnh. Mỗi loại kháng sinh lại có những công dụng khác nhau đối với từng loại vi khuẩn. Có những loại kháng sinh có khả năng tiêu diệt được nhiều loại vi khuẩn và những loại kháng sinh chỉ có thể ngăn chặn sự phát triển của một loại vi khuẩn duy nhất.
Theo các chuyên gia, kháng sinh là một loại thuốc có tác dụng tích cực nhưng chính việc sử dụng thuốc không kiểm soát, thiếu khoa học, lạm dụng thuốc đã khiến các loại virus kháng thuốc phát triển.
Thống kê từ năm 2000 – 2015 cho thấy, tốc độ độ tiêu thụ kháng sinh trên toàn thế giới đang tăng cực mạnh, lên tới 65%. Tình trạng này xảy ra phổ biến ở các nước có thu nhập thấp và thu nhập trung bình. Đây chính là nguyên nhân gây ra hàng triệu ca tử vong mỗi năm. Chính vì vậy các bậc cha mẹ hết sức cẩn thận cân nhắc khi dùng thuốc kháng sinh cho con em mình. Một số sai lầm khi sử dụng thuốc như: Đã sốt, đã viêm là nhất thiết phải dùng thuốc, khi cơ thể trẻ đã ổn định và khỏe hơn là có thể dừng thuốc,…
Khi nào trẻ cần dùng thuốc kháng sinh
Kháng sinh là loại thuốc không thể tránh khỏi trong chăm sóc lâm sàng nhi khoa để ngăn ngừa và điều trị các bệnh nhiễm khuẩn. Ngày càng có nhiều nhận thức về hậu quả nghiêm trọng của việc lạm dụng kháng sinh ở trẻ em, đặc biệt ở trẻ sơ sinh. Khi một đứa trẻ bị ốm, sốt cao, sổ mũi, đau họng và ho kéo dài là điều đáng lo ngại và căng thẳng cho cha mẹ. Nhiều bậc phụ huynh thường có xu hướng tự mua kháng sinh về dùng cho trẻ với hy vọng trẻ nhanh khỏi bệnh, nhưng đây thường là hành động sai lầm.
Việc kê đơn cho các tình trạng như cảm lạnh thông thường, cảm cúm và tiêu chảy thường là không cần thiết. Thậm chí tệ hơn, nó có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng như suy giảm khả năng miễn dịch, tiêu hóa kém và có thể để lại hệ lụy xấu lâu dài cho sức khỏe của trẻ.
Thuốc kháng sinh thúc đẩy những thay đổi trong hệ sinh thái vi sinh vật, có liên quan đến các phản ứng miễn dịch bị thay đổi chống lại mầm bệnh và vaccine, tăng tính nhạy cảm với các bệnh nhiễm trùng trong cuộc sống sau này. Hiểu cách điều trị bằng kháng sinh là rất quan trọng để thiết kế các chiến lược điều trị và dự phòng tốt hơn.
Thuốc kháng sinh mang lại những lợi ích sức khỏe đáng kể trong việc điều trị hoặc ngăn ngừa nhiễm trùng do vi khuẩn. Nhưng sử dụng kháng sinh khi không đúng loại thuốc sẽ không không giúp ích gì mà thậm chí còn có thể gây hại nhiều hơn cho sức khỏe.
Các nguyên tắc kê đơn kháng sinh dựa trên các tiêu chí chẩn đoán nghiêm ngặt của các bác sĩ, cân nhắc giữa lợi ích và nguy cơ của liệu pháp kháng sinh. Thông thường, thuốc kháng sinh được chỉ định để điều trị bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn, bao gồm:
Bệnh nhiễm trùng máu; Áp xe da; viêm phổi do vi khuẩn; nhiễm trùng đường tiết niệu; viêm họng do liên cầu; viêm tai giữa…
Chỉ sử dụng kháng sinh khi có chỉ định của bác sĩ
Không ít bậc phụ huynh cho rằng, cứ giảm liều lượng thuốc kháng sinh của người lớn là có thể cho trẻ em sử dụng được. Nhưng đây là quan điểm sai lầm. Trẻ em khác người lớn, trẻ ở mỗi độ tuổi khác nhau cũng có thể trạng không giống nhau, vì thế, loại thuốc và liều lượng thuốc sử dụng cho mỗi trẻ cũng hoàn toàn khác nhau.
Thuốc kháng sinh không có tác dụng điều trị sốt do virus.
Khi trẻ bị ốm, cha mẹ nên đưa trẻ đi khám để tìm ra nguyên nhân gây bệnh chính xác và có hướng điều trị hiệu quả, kê đơn thuốc phù hợp. các bậc phụ huynh không nên tự ý mua thuốc cho trẻ hoặc nghe theo lời khuyên của những người không có kiến thức y khoa.
Trong trường hợp trẻ có những biểu hiện ho, cảm sốt, sổ mũi,… mẹ có thể giúp con hạ sốt bằng một số phương pháp tự nhiên như lau mát cho trẻ, để trẻ mặc quần áo rộng, chất liệu thấm hút mồ hôi, đồng thời cho bé uống nhiều nước. Bạn cũng có thể dùng nước muối sinh lý để làm sạch mũi của bé. Phương pháp này sẽ giúp đường hô hấp của bé thông thoáng hơn.
Khi đã áp dụng những phương pháp trên mà sức khỏe của trẻ vẫn không được cải thiện, mẹ nên đưa trẻ đến bệnh viện để được các bác sĩ thăm khám và điều trị kịp thời. Mẹ cũng cần nhờ bác sĩ giải thích về đơn thuốc của trẻ. Đây là điều cần thiết trong trường hợp trẻ đã từng bị dị ứng với một loại thuốc nào để bác sĩ đưa ra loại thuốc phù hợp hơn.
Trường hợp con bạn cần phải sử dụng thuốc kháng sinh thì cần phải cho con uống đủ theo đơn của bác sĩ, đủ cả về liều lượng và thời gian dùng thuốc. Cần tái khám đúng hẹn khi dùng hết thuốc. Tuyệt đối không tự ý bỏ thuốc khi thấy trẻ đã cải thiện các triệu chứng. Bên cạnh đó, không nên cho trẻ dùng thuốc theo đơn của những trẻ khác.
Nên tuân thủ theo đơn thuốc của bác sĩ, không lạm dụng thuốc.
Theo nghiên cứu y học hiện đại, thuốc kháng sinh chỉ có tác dụng khi điều trị những loại bệnh do vi trùng gây ra, và không có tác dụng đối với những loại bệnh do virus. Chính vì lý do này, bạn không nên sử dụng thuốc khi con mình sốt siêu vi.
Không chỉ tiêu diệt các loại vi khuẩn gây bệnh mà thuốc kháng sinh còn loại bỏ luôn cả những khuẩn có lợi. Khi cha mẹ lạm dụng thuốc, cơ thể trẻ sẽ bị mất đi những loại vi khuẩn có lợi và có nguy cơ cao mắc những bệnh nhiễm khuẩn hơn bình thường.
Chính việc sử dụng kháng sinh bừa bãi, không đúng cách, không đủ liều sẽ làm cho vi khuẩn không bị tiêu diệt hết, một số có khả năng thích ứng, đặc biệt có sự đột biến gen trên nhiễm sắc thể kiểm soát sự nhạy cảm đối với kháng sinh; số này tồn tại, phát triển thành “chủng” vi khuẩn mới mà kháng sinh đã sử dụng sẽ không còn tác dụng nữa.
Một số người có thể trạng dễ bị dị ứng (thường gọi là quá mẫn cảm) có thể không dùng được một số kháng sinh. Bác sĩ nhiều khi phải thử test kháng sinh trước khi cho bệnh nhân được tiêm kháng sinh dễ gây dị ứng để bảo đảm an toàn. Việc lạm dụng kháng sinh chính là nguyên nhân dẫn tới đề kháng kháng sinh và nếu sau này cơ thể có bệnh, cần phải dùng thuốc thì thuốc sẽ không còn tác dụng nữa, khiến bệnh nặng hơn và tăng nguy cơ tử vong.
Những điều cần lưu ý
Trẻ em không phải là người lớn thu nhỏ và cơ thể của chúng phản ứng khác nhau với thuốc kháng sinh. Điều quan trọng là thiết lập liều lượng chính xác cho trẻ em và xác nhận tính an toàn và hiệu quả. Trong nhi khoa, tất cả các loại thuốc kháng sinh được định lượng theo cách tiếp cận mg/kg dựa trên trọng lượng được chia thành 1-3 liều mỗi ngày, theo loại thuốc cụ thể.
Khi bác sĩ nhi kê đơn thuốc kháng sinh cho một bệnh cụ thể, các bậc cha mẹ cần phải tuân thủ và hoàn thành liều lượng theo chỉ dẫn. Liên hệ với bác sĩ nếu có bất kỳ câu hỏi nào hoặc nếu các phản ứng phụ phát triển.
Ngay cả khi được dùng một cách thích hợp, các tác dụng phụ của kháng sinh vẫn có thể xảy ra, vì vậy cha mẹ nên theo dõi con mình chặt chẽ và thông báo ngay với bác sĩ nếu con có biểu hiện bất thường.
Khi thấy dấu hiệu bệnh tiến triển không tự ý ngừng sử dụng thuốc kháng sinh mà không có sự đồng ý của bác sĩ.
Là địa chỉ đáng tin cậy Bệnh Viện đa khoa An Phú luôn tạo mọi điều kiện tốt nhất để khám và chăm sóc cho tất cả bệnh nhân. Quí khách khi có nhu cầu về sức khỏe hãy liên hệ cùng chúng tôi theo số điện thoại: 0911.071.001– 0917.665.115 chuyên viên chăm sóc khách hàng sẽ tư vấn, đặt lịch hẹn với quý khách.
(TRUYỀN THÔNG BVĐK AN PHÚ)
